Bệnh Thương Hàn Gà (Salmonellosis)

I. GIỚI THIỆU CHUNG

Bệnh thương hàn gà là một bệnh truyền nhiêm cấp tính của gà do Salmonella pullorum gây ra.
Bệnh thường xảy ra ở thể cấp tính ở gà con và mãn tính ở gà lớn.
Đặc điểm chủ yếu là gây viêm tích nước, viêm hoại tử niêm mạc đường tiêu hóa và các cơ quan phủ tạng.

Bệnh thương hàn gà là bệnh truyền nhiễm cấp tính hay mãn tính, chủ yếu gây bệnh trên gà mái và gà tây.

Nguyên nhân gây bệnh là Salmonella gallinarum. Vi khuẩn này thường có một số kháng nguyên chung với S. pullorum nên hai vi khuẩn này thường có hiện tượng ngưng kết chéo.

Sự lây lan mầm bệnh quan trọng nhất là qua các trứng bị nhiễm. Ngoài ra, sự lây lan S. gallinarum cũng xuất hiện giữa các đàn gia cầm hậu bị hay trưởng thành với tỉ lệ chết cao.

Sơ đồ truyền lây bệnh thương hàn gà

 

Triệu chứng ở gà con:
Gà con ốm yếu, ủ rũ,lông xơ xác, mắt lim dim, kêu liên hồi, không ăn, tụ tập gần đèn sưởi ấm.
Nền chuồng xuất hiện nhiều bãi phân trắng như phân cò, như vôi dính hậu môn.
Phân dính bết vào hậu môn làm tắt hậu môn, không đi tiểu được, bụng to dần rồi chết (thường chết vào ngày tuổi thứ 4- 5).

Triệu chứng ở gà lớn:
Bệnh thường xảy ra ở thể mãn tính.
Gà gầy yếu, ủ rũ, lông xù, niêm mạc nhợt nhạt, bụng tích nước, trương to.
Phân có màu trắng bết ở hậu môn, tiêu chảy.
Gà mái giảm đẻ, vỏ trứng xù xì, lòng đỏ có máu.
Đôi khi xảy ra ở thể cấp tính do nhiễm trùng huyết, gà đột nhiên ủ rũ, bỏ ăn, tiêu chảy nặng
Bệnh cấp tính có thể xảy ra với gà lớn ở thể nhiễm trùng huyết, ỉa chảy, thời gian nung bệnh từ vài ngày đến 3 tuần, tỷ lệ chết 30- 90%.

Bệnh tích ở phôi và gà con:
Ở phôi: viêm túi lòng đỏ, trong có chứa chất nhày màu vàng.
Gan sưng, mật sưng và thoái hóa.
Có thể thấy bệnh tích ở phổi.
Ở gà con:
Gan sưng to cứng màu vàng, có vệt máu.
Túi mật sưng to.
Túi lòng đỏ không tiêu. Có mùi thối khắm.

Mổ khám bệnh tích:
Gang sưng, màu vàng nhạt, cứng, có vệt máu, có thể có các điểm hoại tử trên bề mặt gan.
Phổi viêm, các vùng tổn thương ứ máu.
Lách sưng to có các hạt hoặc nốt hoại tử.
Thận sưng, đôi khi xuất huyết.
Ruột viêm dày lên, viêm phúc mạc, đôi khi có các u cục ở manh tràng và mề

Phương pháp phòng chống bệnh

Vi khuẩn Salmonella là vi khuẩn Gram (-) => sử dụng thuốc kháng sinh đặc trị vi khuẩn Gram (-) để điều trị bệnh. Thuốc chứa thành phần Colistine:
AMPI – COLISTINE.
AMOX – COLISTINE.
COLISTINE + OXYTETRACYCLINE
AXÍT OXOLINIC.
FLORFENICOL.

Vi khuẩn cư trú thường xuyên ở đường tiêu hóa => Nên làm kháng sinh đồ để lựa chọn loại kháng sinh phù hợp.

Bệnh truyền lây trực tiếp qua trứng => Những đàn gà giống nếu phát hiện bệnh cần loại bỏ và chuyển sang nuôi thương phẩm.

Bệnh có thể lây lan trong lò ấp => Xử lý kỹ khâu ấp trứng. Tiêu độc, sát trùng lò ấp, nở: Phun Neomycin sulphat hoặc nhúng trứng nghi bị nhiễm vào dung dịch 400-800 ppm chlotetracycline.